អាមេ​រិកនិ​ងចិនចង់បន្ធូរបន្ថយភា​ពតា​នតឹង

 ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអាមេរិកបានរាយការណ៍ថារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកAntony Blinkenនឹងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចិនក្នុងខែនេះ ហើយអាចនឹងជួបជាមួយប្រធានាធិបតីចិនXi Jinping ។ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក Blinken ទៅកាន់ប្រទេសចិនប្រសិនបើមាន នឹងក្លាយជាព្រឹត្តិការណ៍ដែលពិពណ៌នាបានល្អបំផុតអំពីការបន្តកិច្ចសន្ទនា និងការជួសជុលទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេលើពិភពលោក។

រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកAntony Blinken។Getty

ការ​គ្រប់គ្រង​ភាព​តានតឹង

Blinkenត្រូវបានគេសន្មត់ថានឹងទៅប្រទេសចិនក្នុងខែកុម្ភៈ។ប៉ុន្តែការធ្វើដំណើរនេះត្រូវបានលុបចោលបន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានចោទប្រកាន់ប្រទេសចិនថាបានប្រើប្រាស់ប៉េងប៉ោងចារកម្ម។ ឧបទ្ទវហេតុនេះបង្ហាញពីការសង្ស័យកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅក្នុងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង២ហើយគ្រាន់តែជាការវិវឌ្ឍន៍ដ៏តានតឹងមួយក្នុងគ្រាថ្មីៗនេះ។កាលពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំមុនប្រទេសចិនបានបញ្ចេញប្រតិកម្មយ៉ាងខឹងសម្បារ នៅពេលដែលប្រធានសភាអាមេរិកNancyPelosiបានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅកោះតៃវ៉ាន់។ទំនាក់ទំនង​កម្រិត​ខ្ពស់​ផ្សេងទៀត​រវាង​អាមេរិកនិង​តៃវ៉ាន់​នៅតែ​កើតឡើងរួម​ជាមួយនឹង​ការចល័តទ័ព​ពី​ប្រទេស​ចិន។ទីក្រុងប៉េកាំងបានផ្អាកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមួយចំនួនជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជាភាពរឹងចចេសដែលបង្ហាញដោយការបដិសេធរបស់ខ្លួនក្នុងការរៀបចំកិច្ចប្រជុំរវាងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិនៃប្រទេសទាំង២នៅឯកិច្ចសន្ទនា Shangri-La ក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីកាលពីសប្តាហ៍មុន។ ខណៈពេលដែលឧប្បត្តិហេតុនៅShangri-La មិនទាន់រលត់ នាវាចម្បាំងទាំងសងខាងស្ទើរតែបុកគ្នានៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់។យ៉ាងណាក៏ដោយសារព័ត៌មានអន្តរជាតិវាយតម្លៃថាអាមេរិកនិងចិននៅតែព្យាយាមគ្រប់គ្រងជម្លោះដោយស្ងៀមស្ងាត់មិនបណ្តោយឱ្យការខ្វែងគំនិតគ្នានាំទៅរកផលវិបាកធំដុំឡើយ។ សញ្ញាដំបូងនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះគឺការប្តេជ្ញាចិត្តរវាងប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក Joe Biden និងប្រធានាធិបតីចិន Xi Jinping នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូល G20 នៅកោះបាលី (ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី) កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន។នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលG7នៅទីក្រុងហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ា (ប្រទេសជប៉ុន) កាលពីខែមុន លោក Biden ក៏បាននិយាយថា លោកកំពុងទន្ទឹងរង់ចាំ"បំបែកទឹកកក"នៅក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសចិន។ទន្ទឹមនឹងនេះទំនាក់ទំនងផ្សេងទៀតនៃប្រទេសទាំង២បានបន្តក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងមកនេះ។ កាសែត Financial Times បាន​រាយការណ៍​ថានាយក​ទីភ្នាក់ងារ​ស៊ើបការណ៍​សម្ងាត់​កណ្តាល​អាមេរិក(CIA) លោក Bill Burns បាន​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​ជា​សម្ងាត់​នៅ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​កាលពី​ខែ​ឧសភា ហើយ​លោក​ជា​មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​ជាន់​ខ្ពស់​បំផុត​របស់​លោក Biden ដែល​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ប្រទេស​ចិន។ តាម​ប្រភព​ព័ត៌មាន​ល្អ​ពីរ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​នេះ​ជា​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ដែល​បាន​អញ្ជើញ​ពី​ប្រទេស​ចិន។ចុងក្រោយបំផុតកាលពីថ្ងៃទី៥ខែមិថុនាឧបការីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ីបូព៌ានិងប៉ាស៊ីហ្វិក លោក Daniel Kritenbrink និងនាយកជាន់ខ្ពស់សម្រាប់ប្រទេសចិននិងតៃវ៉ាន់នៅឯក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិអាមេរិក(NSC)SarahBeranក៏បានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុងប៉េកាំងផងដែរ។ដោយពិភាក្សាជាមួយមន្ត្រីចិន។ សហរដ្ឋ​អាមេរិកនិង​ចិន​បាន​ពណ៌នា​ការ​ពិភាក្សា​នេះ​ថា​ជា​ការ​និយាយ​ដោយ​ស្មោះ​ត្រង់និង​មាន​ផលិតភាព។

កែសម្រួលយុទ្ធសាស្ត្រ

ដំណើរដែលរំពឹងទុករបស់Blinkenក៏អាចផ្តល់នូវទស្សនវិស័យថ្មីអំពីយុទ្ធសាស្ត្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះប្រទេសចិនផងដែរ។ប្រធានបទសំខាន់មួយក្នុងដំណើរកម្សាន្តនេះនឹងជាការប្រកួតប្រជែងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា។ សហរដ្ឋអាមេរិក​បាន​ដាក់​ចេញ​នូវ​គោលនយោបាយ​ដាក់​កំហិត​ក្រុមហ៊ុន​នានា​ពី​ការ​លក់​បន្ទះ​ឈីប​និង​បច្ចេកវិទ្យា​ semiconductor ទំនើប​ទៅ​ឱ្យ​ប្រទេស​ចិន។នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ថា​ជា​ការ​វាយ​ប្រហារ​ដ៏​ធ្ងន់​មួយ​ក្នុង​ដំណើរ​ការ​«បំបែក​ខ្លួន​ពី​ប្រទេស​ចិន» ដើម្បី​លុប​បំបាត់​ឥទ្ធិពល​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ក្រុង​ប៉េកាំង។ប៉ុន្តែនៅទីក្រុងហ៊ីរ៉ូស៊ីម៉ាកាលពីខែមុន ភាសានៅក្នុងវិធីសាស្រ្តនេះត្រូវបានបន្ទន់ពាក្យថា "ការបំបែកខ្លួន" ប្រែទៅជា "កាត់បន្ថយហានិភ័យ"។ទោះបីជាភាគីចិនមិនគិតថាពាក្យសម្តីផ្លាស់ប្តូរខ្លឹមសារនៃបញ្ហាក៏ដោយក៏នៅតែត្រូវបានចាត់ទុកថាជាការពិចារណាដ៏គួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងការរុករកទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី។អាមេរិក​ត្រូវ​បាន​គេ​និយាយ​ថា​បាន​កែសម្រួល​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​ខ្លួន​ចំពោះ​កង្វល់​របស់​សម្ព័ន្ធមិត្ត​និង​ដៃគូ​ដែល​ពិបាក​បំបែក​ចេញពី​ចិន។ការបន្តទំនាក់ទំនងកម្រិតខ្ពស់នៅពេលនេះ ក៏នាំមកនូវសុទិដ្ឋិនិយមបន្ថែមទៀតដល់ភាគីនានាក្នុងបរិបទនៃការលំបាកសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។របាយការណ៍ចុងក្រោយបានបង្ហាញថាសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសចិនបានកើនឡើង៤.៥%នៅក្នុងត្រីមាសទី១នៃឆ្នាំ២០២៣។ប៉ុន្តែតិចជាងការរំពឹងទុក៥% ។ កំណើនយឺតជាងការរំពឹងទុករបស់ប្រទេសចិនក៏ត្រូវបានអ្នកជំនាញជាច្រើនជឿថាមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់សេដ្ឋកិច្ចនៃប្រទេសនានា រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។ដែលស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធពីអតិផរណា និងបំណុលសាធារណៈ។និយាយអំពីសេដ្ឋកិច្ចថ្មីៗនេះ នាយកប្រតិបត្តិ Jamie Dimon នៃធនាគារ JPMorgan Chase (USA) បានធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍គួរឱ្យកត់សម្គាល់។ កាលពីថ្ងៃទី៦ខែឧសភា លោកបានទទូចថា រដ្ឋបាល Biden កំពុងធ្វើរឿងត្រឹមត្រូវ ដោយផ្តោតលើផលប្រយោជន៍ស្នូលដូចជាសន្តិសុខជាតិវត្ថុធាតុកម្រ និងសារធាតុsemiconductorsនិងការដោះស្រាយការអនុវត្តពាណិជ្ជកម្មមិនយុត្តិធម៌។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Dimon បានសង្កត់ធ្ងន់ថា គោលនយោបាយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះប្រទេសចិនមិនគួរគ្រាន់តែជា "ការគំរាមកំហែង" នោះទេ។លោកបាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុង"ទទួលបានជំនួយជាច្រើនពីសហគមន៍ធុរកិច្ចលើវិធីត្រឹមត្រូវដើម្បីធ្វើវាតាមរបៀបត្រឹមត្រូវដោយមិនប៉ះពាល់ដល់អាជីវកម្មអាមេរិកនិងអន្តរជាតិ"។

សម្ព័ន្ធភាព

យោងតាមសារព័ត៌មានNBCNewsដំណើរទស្សនកិច្ចនាពេលខាងមុខរបស់ Blinkenទំនងជានឹងផ្តល់ក្តីបារម្ភពីសម្ព័ន្ធមិត្តសំខាន់ៗរបស់អាមេរិកនៅក្នុងឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកដូចជាប្រទេសជប៉ុននិងកូរ៉េខាងត្បូង។សមាជិកសភា Lee Jae Jungសមាជិកនៃគណៈកម្មាធិការកិច្ចការបរទេសនៃរដ្ឋសភាបាននិយាយម្តងថា"ស្ថានភាពនៃទំនាក់ទំនងចិន-អាមេរិកនាពេលបច្ចុប្បន្នគឺដូចជាគ្រាប់កាំភ្លើង ដែលខ្ញុំខ្លាចថាអាចផ្ទុះនៅពេលណាមួយ" ៕ពុតសាម៉ាត់