សំណើ​​បទ​ឈប់​បាញ់​រ​បស់​រុស្ស៊ី​ស្រួល​យ​ល់​?

បន្ទាប់​ពី​មាន​អរិភាព​រយៈពេល​១​ឆ្នាំ​និង៣​ខែមន្ត្រី​រុស្ស៊ី​ជាច្រើន​បាន​និយាយ​​អំពី​លក្ខខណ្ឌ​សម្រាប់​ការ​បញ្ឈប់​ការ​បាញ់កាំភ្លើង។ដោយសារការវាយប្រហារតបតរបស់អ៊ុយក្រែនបានចាប់ផ្តើម ហើយការវាយប្រហារម្តងហើយម្តងទៀតរបស់រុស្ស៊ីលើរដ្ឋធានីគៀវ ត្រូវបានគេវាយតម្លៃថា"ខ្លាំងបំផុត"មិនធ្លាប់មានពីមុនមក"ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងមកនេះសំណួរគឺ៖តើវាមិនយឺតពេលទេក្នុងការឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន? ខាងអ៊ុយក្រែនដែលគាំទ្រដោយអាមេរិក និងប្រទេសលោកខាងលិចដែលមានសព្វាវុធទំនើបៗច្រើននោះ ហាក់បីដូចជាមិនទាន់ត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងការចរចានៅពេលនេះទេ ។ប៉ុន្តែបានប្តេជ្ញាចិត្តវាយបកវិញដើម្បីដណ្តើមមកវិញនូវតំបន់ដែលកំពុងត្រូវបានបំផ្លាញ។មិនយូរប៉ុន្មានទេ នៅថ្ងៃទី១១ឧសភា លេខាធិការនៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខនិងការពារជាតិអ៊ុយក្រែន (NSDC) លោក Oleksiy Danilov បានប្រកាសថាប្រទេសនឹងមិនចរចាជាមួយរុស្ស៊ី ប្រសិនបើការចរចាមិនត្រូវបានអនុវត្ត"លើលក្ខខណ្ឌអ៊ុយក្រែន" ។

ទោះបីជាលោកក៏បានទទួលស្គាល់នៅក្នុងសុន្ទរកថាមួយនៅលើកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ជាតិថាទីក្រុងគៀវស្ថិតនៅក្រោមសម្ពាធយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការចាប់ផ្តើមដំណើរការសន្តិភាពក៏ដោយក៏លោកបាននិយាយថា“ខ្ញុំចង់ឱ្យអ្នកដឹងថាពួកគេកំពុងបង្កើនភាពតានតឹងដើម្បីនាំពួកយើងទៅកាន់តុចរចាលើលក្ខខណ្ឌរបស់រុស្ស៊ី។គ្មាន​នរណា​លក់​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​របស់​យើង​ទេទោះជា​តំណាង​ប្រទេស​ដទៃ​ប៉ុន្មាន​នាក់​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ក្នុង​ស្ថានភាព​នេះ​ចង់​ឱ្យ​រឿង​នោះ​កើតឡើង​»​។ហើយនៅថ្ងៃដដែលនោះនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយ BBCប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក Volodymyr Zelensky បានប្រកាសថាកងទ័ពរបស់ប្រទេសកំពុងផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើការរៀបចំសម្រាប់ការវាយប្រហារតបតនឹងកងកម្លាំងរុស្ស៊ី។លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា "ជាមួយនឹង(អ្វីដែលយើងមាន)យើងអាចឆ្ពោះទៅមុខ និងទទួលបានជោគជ័យ។

ការទាមទាររបស់រុស្ស៊ីបានកើនឡើងជាមួយនឹងការរីកចម្រើននៃអរិភាព

សូមចាំថានៅពេលដែលសង្រ្គាមថ្មីបានផ្ទុះឡើងហើយនៅក្នុងជុំទី១នៃការចរចាអ៊ុយក្រែននៅតែទន់ខ្សោយហើយជាថ្នូរនឹងសន្តិភាពពួកគេហាក់ដូចជាចង់ផ្តល់លក្ខខណ្ឌសំខាន់២របស់រុស្ស៊ីគឺការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនិងអព្យាក្រឹតភាព(ការចរចាជុំទី៤ខែមីនា១៨, ២០២២)។ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅថ្ងៃទី៣០ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២បន្ទាប់ពី Donetsk, Lugansk, Kherson និង Zaporizhzhia បានចូលរួមជាមួយរុស្ស៊ីជាផ្លូវការ នៅថ្ងៃទី៤ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២២ប្រធានាធិបតីZelenskyបានធ្វើឱ្យសកម្មនូវក្រឹត្យរបស់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិ(NSDC)អ៊ុយក្រែនដើម្បីបដិសេធរាល់លទ្ធភាពនៃការជួបចរចាជាមួយប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី Vladimir Putin។ទន្ទឹមនឹងនោះ ភាគីរុស្ស៊ីក្នុងការចរចាលើកដំបូង(ប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២២ នៅទីក្រុង Gomel ភាគអាគ្នេយ៍បេឡារុស្ស) បានស្នើឱ្យអ៊ុយក្រែនប្តេជ្ញាប្រកាសឯករាជ្យរបស់ខ្លួនពីសម្ព័ន្ធភាពនៅកម្រិតសភានិងធ្វើប្រជាមតិលើបញ្ហានេះ។ហើយស្នើឱ្យអ៊ុយក្រែនទទួលស្គាល់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិត Donetsk និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិត Lugansk ហើយបោះបង់ការទាមទាររបស់ខ្លួនដើម្បីទាមទារយកឧបទ្វីបគ្រីមៀឡើងវិញ។ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយបន្ទាប់ពីការចរចាបានបរាជ័យ សង្រ្គាមកាន់តែកើនឡើងហើយរុស្ស៊ីបានកាន់កាប់អ៊ុយក្រែនប្រហែល១៧% នៅថ្ងៃទី២៩ខែមីនាឆ្នាំ២០២៣នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយនៅលើគេហទំព័រព័ត៌មានជាភាសារុស្សី RTVI អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ីលោក Mikhail Galuzinបានផ្តល់គោលការណ៍១០ចំណុចដែលរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែនត្រូវធ្វើដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន។

-កងកម្លាំងយោធាអ៊ុយក្រែនត្រូវតែបញ្ឈប់ការប្រយុទ្ធហើយលោកខាងលិចត្រូវតែបញ្ឈប់ការផ្គត់ផ្គង់សព្វាវុធទាំងអស់ដល់ក្រុងគៀវ។

- ធានានូវស្ថានភាពអព្យាក្រឹតនិងមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធរបស់អ៊ុយក្រែន បដិសេធមិនចូលរួមជាមួយណាតូនិងសហភាពអឺរ៉ុប។ការបញ្ជាក់អំពីស្ថានភាពគ្មាននុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ុយក្រែន។

- ការទទួលស្គាល់ទីក្រុងគៀវនិងសហគមន៍អន្តរជាតិនៃ "ការពិតនៃទឹកដីថ្មី" ។

- "ការរំសាយយោធា"និង "ការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ"នៃអ៊ុយក្រែន។

- ការការពារភាសារុស្សីសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋដែលនិយាយភាសារុស្សី និងជនជាតិភាគតិចនៅអ៊ុយក្រែន។

-ធានាចលនាដោយសេរីឆ្លងកាត់ព្រំដែនជាមួយរុស្ស៊ី។

-អ៊ុយក្រែននិងលោកខាងលិចលុបចោលទណ្ឌកម្មប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី និងដកការទាមទារបញ្ចប់ការកាត់ទោសប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ីបុគ្គលរុស្ស៊ី និងនីតិបុគ្គល។

-ស្តារឡើងវិញនូវក្របខណ្ឌច្បាប់សម្រាប់ទំនាក់ទំនងរបស់អ៊ុយក្រែនជាមួយរុស្ស៊ីនិងរដ្ឋឯករាជ្យ(CIS)។

- ការស្ដារឡើងវិញជាមួយនឹងប្រាក់បស្ចិមប្រទេស 

-ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធស៊ីវិលអ៊ុយក្រែនដែលត្រូវបានបំផ្លាញដោយកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធអ៊ុយក្រែនចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៤។ដូច្នេះហើយ បន្ថែមពីលើការអះអាងសំខាន់ៗមួយចំនួនដែលរុស្ស៊ីបានធ្វើតាំងពីដើមសង្រ្គាមដូចជាអព្យាក្រឹតភាព ភាពគ្មានយោធា ការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ការប្តេជ្ញាចិត្តមិនចូលរួមជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបនិងសម្ព័ន្ធភាពណាតូ មានតម្រូវការមួយផ្សេងទៀតត្រូវបានបន្ថែមនៅក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ហើយបានបង្ហាញខ្លួន។ក្នុង​ការ​ទាមទារ​ដែល​ទាមទារ​ឱ្យ​អ៊ុយក្រែន​ទទួល​ស្គាល់ "ការពិត​នៃ​ទឹកដី​ថ្មី"។នេះ​ត្រូវ​បាន​គេ​យល់​ថា​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ករណី​ដែល​រុស្ស៊ី​បាន​ប្រកាស​បញ្ចូល​តំបន់​ចំនួន៤​នៃ​អ៊ុយក្រែន (Donetsk, Lugansk, Kherson និង Zaporizhzhia)។ការការពារភាសារុស្សីសិទ្ធិពលរដ្ឋដែលនិយាយភាសារុស្សីនិងជនជាតិភាគតិចនៅអ៊ុយក្រែនក៏ជាសំណើថ្មីមួយដែលក្រុងម៉ូស្គូធ្វើចំពោះគៀវ។

តម្រូវការថ្មីត្រូវបានធ្វើឱ្យសាមញ្ញ

លោកGaluzinបាននិយាយថា"ទីក្រុងម៉ូស្គូមានជំនឿយ៉ាងមុតមាំថាដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីនឹងអាចធ្វើទៅបានលុះត្រាតែកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធអ៊ុយក្រែនឈប់ប្រយុទ្ធហើយការដឹកជញ្ជូនអាវុធរបស់លោកខាងលិចឈប់"។លោកក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ថាដើម្បីសម្រេចបាននូវសន្តិភាពយូរអង្វែងអ៊ុយក្រែន "ត្រូវតែត្រឡប់ទៅរកអព្យាក្រឹតភាពមិនចូលបក្សសម្ព័ន្ធ"និង "បដិសេធមិនចូលរួមជាមួយណាតូនិងសហភាពអឺរ៉ុប(EU)"។យោងតាមអនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ីទីក្រុងគៀវគួរតែទទួលស្គាល់ "ការពិតនៃទឹកដីថ្មី"ហើយត្រូវតែប្តេជ្ញាគោរពសិទ្ធិរបស់ប្រជាជនដែលនិយាយភាសារុស្ស៊ីនៅក្នុងប្រទេសនិងជនជាតិភាគតិចដទៃទៀត។ដូច្នេះ "ឱសានវាទ" ចុងក្រោយបង្អស់របស់រុស្ស៊ីលើកនេះ មានភាពសាមញ្ញណាស់។ដូច្នេះសន្មត់ថាមានហេតុផលដែលអ៊ុយក្រែនសុខចិត្តអង្គុយនៅតុចរចាឥឡូវនេះតើការអះអាងខាងលើអាចដោះស្រាយបានយ៉ាងងាយទេ?ត្រឡប់ទៅកាន់ការផ្លាស់ទីថ្មីៗពីរុស្ស៊ីវិញនៅពេលដែលកងទ័ពអ៊ុយក្រែនគ្រោងនឹងវាយលុកយោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន TASS កាលពីថ្ងៃទី ២៧ឧសភា អនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ីលោក Mikhail Galuzin បានគូសបញ្ជាក់ពីលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយអ៊ុយក្រែនបញ្ចប់ជម្លោះបច្ចុប្បន្ន។

តើ​មាន​លទ្ធភាព​យ៉ាង​ណា?

ចំណុច​ទី១​គឺ​អ៊ុយក្រែន​បញ្ឈប់​អរិភាពហើយ​លោកខាងលិច​ឈប់​ផ្គត់ផ្គង់​សព្វាវុធ។នេះអាចទៅរួចទាំងស្រុងប្រសិនបើអាមេរិកនិងលោកខាងលិចមានអារម្មណ៍ថានឿយហត់ជាមួយសង្រ្គាមនេះពួកគេ ឈប់ផ្តល់លុយ និងអាវុធដល់គៀវតទៅទៀត។អ៊ុយក្រែន​បាន​វិល​មក​រក​អព្យាក្រឹតភាពមិន​ចូល​បក្សសម្ព័ន្ធ​បាន​បដិសេធ​មិន​ចូល​ជា​សមាជិក​សហភាព​អឺរ៉ុបនិង​ណាតូ។ បញ្ហានេះត្រូវបានលើកឡើងនិងពិភាក្សាយ៉ាងរលូននៅក្នុងការចរចាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដែលជាអ្វីដែលប្រធានាធិបតី Zelensky អាចជួបបាន។នេះក៏ជាតម្រូវការជាមុនគន្លឹះនិងហេតុផលចម្បងដែលរុស្ស៊ីធ្វើ "ប្រតិបត្តិការយោធាពិសេស"។ ការទាមទារនេះនឹងកាន់តែងាយស្រួលក្នុងការបំពេញប្រសិនបើ EU និង NATO "រាំងខ្ទប់" ក្នុងការមិនអនុញ្ញាតឱ្យអ៊ុយក្រែនចូលរួម។ការអះអាងនៃ "ការពិតនៃទឹកដីថ្មី"ទាក់ទងនឹងការប្រកាសរបស់រុស្ស៊ីអំពីការបញ្ចូលតំបន់ចំនួន៤នៃអ៊ុយក្រែន (Donetsk, Lugansk, Kherson និង Zaporizhzhia) ចំណែកCrimeaបញ្ចូលនៅ(២០១៤) នឹងក្លាយជាជំហានចរចារដ៏សម្រេចចិត្ត,លំបាកបំផុត, និងជូរចត់បំផុត។ពោល​គឺ​ប្រសិន​បើ​អ្នក​ចង់​បាន​សន្តិភាព​តាម​រយៈ​ការ​ចរចា អ៊ុយក្រែន​ត្រូវ​តែ​ទទួល​យក​ការ​បាត់​បង់​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​មួយឬ​ពីរ​ផ្នែក​នៃ​ដែនដី​ទាំង​៥​ខាង​លើ។តាមរបៀបមួយគេអាចនិយាយបានថា ប្រធាន Zenlensky ត្រូវលេបទឹកមាត់យ៉ាងជូរចត់ហើយ "ផ្តល់ឱ្យ" ផ្នែកមួយនៃដី។នេះគឺមិនអាចទទួលយកបានសម្រាប់ប្រជាជនអ៊ុយក្រែន ហើយវាក៏មានន័យថាលោក Zelensky បានយល់ព្រមបោះបង់តួនាទីជា "វីរៈបុរស"នៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់មនុស្សជាច្រើនអស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ។ចុងក្រោយនៅក្នុងការទាមទារនេះគឺថាអ៊ុយក្រែនប្តេជ្ញាគោរពសិទ្ធិរបស់ប្រជាជនដែលនិយាយភាសារុស្សីរបស់ខ្លួននិងជនជាតិភាគតិចដទៃទៀត។ប្រសិនបើលក្ខខណ្ឌខាងលើត្រូវបានដោះស្រាយនេះជារឿងតូចតាចពេក ។ប៉ុន្តែក៏សមហេតុផលសម្រាប់ប្រទេសដែលមានជាតិសាសន៍ជាច្រើនដើម្បីឱ្យពួកគេរស់នៅជាមួយគ្នាដោយសន្តិភាពនិងសុខដុមរមនា។ជាការពិតណាស់មិនអាចមានកិច្ចព្រមព្រៀងត្រឹមត្រូវនិងល្អឥតខ្ចោះសម្រាប់ភាគីទាំងសងខាងនោះទេ ហើយក៏មិនអាចមានត្រឹមតែទំនាក់ទំនងស្មើភាពគ្នារវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែនដោយមិនរងផលប៉ះពាល់ពី "ការគណនា" របស់បរទេស។បញ្ហាសំខាន់នៅទីនេះគឺថាតើភាគីទាំង២ហ៊ានបោះជំហានថយក្រោយដើម្បីពិនិត្យមើលការអះអាងរបស់ភាគីម្ខាងទៀតស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីដោយទទួលយកដំណោះស្រាយដែលអាចធ្វើទៅបានផលប្រយោជន៍ ឬអាចទទួលយកបានសម្រាប់ភាគីទាំង២៕ពុតសាម៉ាត់